Het effect van VITAMINE L voor hulpverleners en consoorten
Vitamine L?
Nog niet van gehoord zeker?
Dacht ik al....wel, dat is een onbetaalbare levensvitamine en op de koop toe is die vitamine helemaal gratis.
Aha, nu staan de oortjes op scherp zeker...want ja, het woordje ' gratis ' klinkt door in die oortjes.
Vitamine L staat voor LACHEN!
Oeie, ik zie hier en daar verontwaardigde blikken die woordenloos willen zeggen ' Is het alles wat jij ons gratis komt verkopen? Lachen...tssss
En toch is het die vitamine waarover ik even wil schrijven.
Het moet niet altijd zwaar op de hand zijn, de boog kan niet altijd gespannen staan én bovendien wordt het duidelijk waarom die vitamine L onontbeerlijk is in eerste instantie voor hulpverleners, mensenwerkers en voor iedereen die dagelijks met mensen samenwerkt.
In de hulpverlening is het verschijnsel ' burn- out ' ( of opgebrand zijn) het grootst.
Wat heeft dat nou weer met die vitamine L te maken...dit is heus niet om mee te lachen.
Het is gewoon statistisch aangetoond dat therapeuten vaak te kampen krijgen met heel moeilijke situaties, cliënten die in staat zijn iemand ' pyschisch ' leeg te zuigen!
Dat zegt natuurlijk weer iets over de hulpverlener die dan te ver doorschiet in de hulpverlening en grenzen laat overschrijden. vb na het werk laat je toe dat cliënten je extra aandacht vragen en je geeft hieraan toe. Het wordt een gewoonte dat je op een bepaald moment voortdurend te bereiken bent, tot in het holst van de nacht.
Ik garandeer je...dit komt niet goed...maar je kan het niet verhalen op je cliënten, want jij, als hulpverlener draagt de verantwoordelijkheid voor hetgeen je toelaat.
Ik hoor heel veel diverse opmerkingen hieromtrent:
' Een goede hulpverlener is er altijd, dag in dag uit, tijdens de weekends, en waarom niet in het holst van de nacht '...wat zegt de cliënt? ' Op die kan je altijd rekenen, dag en nacht, elke dag...dat is pas een goeie...'
En dan gebeurt het : ' Bam, daar lig je...( misschien na jaren volhouden) uitgeput, je kan geen poot meer verzetten, je hebt een hekel aan het werk dat je ooit zo graag deed: met mensen werken...je overweegt om met dit werk te stoppen, want cliënten zuigen je helemaal leeg.
Nou...denk maar even na terwijl je op de bank ligt en je elke dag ligt te huilen omdat je niet meer weet waarom...neen, je bent inderdaad knock-out en het Universum zal je zeker duwtjes en porretjes hebben gegeven, maar jij dit lekker door...en dan, op een dag is het fataal: bam...je lichaam en geest trekken de stekker eruit.
De kracht die in iedereen, elke hulpverlener leeft, is humor!
En wat kan humor nu doen om te voorkomen dat jij je laat leegzuigen.
Niet alles, maar wel veel...want jezelf laten leegzuigen heeft sowieso met je eigen perceptie en visie te maken wat een voldoende goede hulpverlener is, en iedereen heeft hier zo zijn eigen antwoord op, zelfs professionals die een gedegen achtergrond hebben , lopen ook wel eens in die valkuilen, laat staan mensen die mensen willen helpen al vaak geen idee hebben hoe ze een volmondig ' ja ' alsook een volmondig ' neen ' kunnen zeggen.
Grenzen hanteren...kan je leren...en onder die grenzen hanteren ( een gezonde halt zeggen) zit vaak, meestal een schuldgevoel ( als ik nee zeg, voel ik me schuldig) en onder dat schuldgevoel zit weer een serie doorgedraaide versie van moeder/ vader/ leraar/meneer pastoor ' je moet er altijd zijn voor de ander ( anders ben je een ego-tripper)...dus het is niet zo meteen gepiept hoor, gezonde grenzen trekken.
Ken je het verschijnsel , cliënten luisteren naar wat je vertelt, je bent nog niet helemaal klaar met wat je wil zeggen en daar komt al ' ja, maar.... ' bij alles wat je als een mogelijke oplossing voorstelt: ' ja, maar dit...ja, maar dat....o, maar dit heb ik al gedaan hoor, niets helpt...ja, maar wat zijn dan de gevolgen als ik een knoop doorhak, neen bedankt...Je zou je toch wel aan de haren trekken zeker?
Niets werkt, niets helpt...en wat gebeurt er ondertussen met jou als zachtaardige, overgeduldige hulpverlener... ? Je raakt vermoeid, gestresseerd, je blijft maar bezig met denken hoe je die en die cliënte kan helpen, want er moet toch nog een oplossing zijn, wat heb ik toch over het hoofd gezien...'?
Je slaapt slecht, je piekert, je neemt je cliënten eventueel energetisch mee aan tafel, op de sofa, en jawel, zelfs in bed, want daar zit je te surfen, te googelen of lees je in vier boeken tegelijk hoe jij die cliënten kan helpen.
Ja, ja...niets overdreven;...ik ken ettelijke mensenwerkers die heel excessief met het werk bezig zijn, en ondertussen een afkeer hebben van het werk dat het woord: therapeute als een rode lap op een stier werkt.
Lachen...Humor...want dat is het onderwerp. Betekent dit dan lachen met mensen, hen uitlachen?
Absoluut niet!
Belangrijk is dat je humor op een positieve manier gebruikt en niet als een soort cynisme, en dat zou heel verkeerd binnenkomen!
Hulpverleners mogen in hun werk ook focussen op de positieve dingen in het leven, de goede/gezonde kanten van een moeilijke situatie belichten en niet zelf mee het drama extra voeding te geven.
Soms wordt me dit wel eens kwalijk genomen...ik luister waar iemand mee zit, ik ga even mee in het verhaal tot op een bepaalde hoogte en bij de vraag om even te onderzoeken op welke manier hij/ zij de situatie tot op heden heeft aangepakt, lijkt het of die vraag genegeerd wordt , want dit is niet de bedoeling van het verhaal. De bedoeling van het verhaal dat dan gebracht wordt, is eerder : ' Zie maar eens hoe erg mijn situatie is, het is een klotezooi in mijn leven, ik heb amper nog te vreten, allemaal de schuld van X, Y, Z....en dan komt het: ' Ok, het is op dit moment in jouw gevoel één klotezooi, ik begrijp je boosheid op X, Y, Z...en hoe wil je nu dat jouw leven er gaat uitzien of blijf je liever in die ellendige klotezooi hangen. '
Dan wordt het even ijzig stil aan de andere kant....' Hallo, ben je er nog '?
En dan gaat het verhaal naar X, Y, Z.... want die hebben het hem/ haar geflikt...
Ok, wat naar...maar X, Y, Z zal je niet kunnen veranderen, JIJ kan veranderen als JIJ dat wil...
En dan komt het: ' Wat heb ik nou aan jouw antwoord '.
Ja, niet veel of zelfs niets dan...
Jammer dan, misschien wil je liefst je hele leven lang datzelfde oude boek blijven herlezen, en ja, dan stopt het hé.
Ik ga vrij ver mensen, vind ik, maar als ik na een paar keer duidelijk hoor en merk dat het bij een klaagzang blijft...dan pas ik. Zo ken ik mensen die na jaren terugkomen in de praktijk en ben ik benieuwd hoe het ondertussen zit! Verbazingwekkend nog steeds het oude zelfde misère- verhaal.
Humor gebruiken heeft iets van loslaten, verzoenen, bevrijden en aanvaarden in wat mogelijks weg is door omstandigheden. Er is in het leven veel te verliezen voor je doodgaat, maar er is altijd iets wat rest, al is het bv dementie.
Ik denk aan een telefonisch gesprek dat ik enige tijd geleden had met een vrouw en het gesprek begon hoestend..
-sorry dat ik moet hoesten.
-O, rook je zoveel?
- Teveel Mieke, veel teveel, maar ja, het is het enige dat ik nog heb, en het ontspant me
- O, en hoe voel je je eigenlijk?
- Niet zo goed, ik heb zo'n last van mijn ademhaling, ben kort van adem en heb het ook aan mijn longen.
- Jeminee, heftig zeg!
- Zeg wel, heb ook zo een zwaar leven gehad...en nog hoor..maar ja, het is mijn lot.
- Jammer dat je je zo voelt en dat die sigaretten je een ontspannen gevoel geven
- Tja,
- Maar je weet ook dat roken schadelijk is voor je gezondheid hé, en die longen van je...ben je dan niet bezorgd?
- Ach, het zal me een zorg zijn, je moet toch van iets doodgaan...
- Wil je dan dood zijn? Hoe oud ben je eigenlijk als ik mag vragen?
- 56 en ja,soms denk ik wel eens...wat loop ik hier nog te doen?
- Jammer..
- Hoezo, wat jammer?
- Ja, de meeste mensen stoppen wel met roken als het goed fout is, maar goed, blijkbaar blijf jij dan maar verder roken..geniet er dan nog maar van.
- Wat bedoel je...jij vindt dat ik mag verder roken, is dat je advies nu?
- Neen hoor, dat is een voorspelling
- Als ik je nu zou zeggen dat ik niets bijzonders in je reading zie, dan weet ik sowieso dat je na dit gesprek direct misschien wel twee sigaretten opsteekt, niet?
- Hm, twee? Neem je me in de maling Mieke?
- Neen hoor lieverd...ik zag je zoëven twee sigaretten opsteken,
- Oh?!? Maar eigenlijk wil ik stoppen, ik heb al zovaak geprobeerd te stoppen, maar ik heb geen karakter, heb al pleisters geplakt, naalden laten prikken, pillen geslikt, maar het werkte niet.
- Oh, zoveel geprobeerd...maar niets heeft gewerkt?
- Neen
- Weet je wanneer bijna iedereen zweert te stoppen met een slechte gewoonte?
- Neen, zeg jij het maar...ben benieuwd!
- Wel, op 1 januari en dan op 1 januari van het volgend jaar ...klopt het?
- ( lacht) Ik heb dat jaren geleden wel eens gezworen...
- Zie je!
- Ja, maar dit keer wil ik er vanaf...zie je dat ik ervanaf geraak? Wat zie jij in de kaarten?
- Ik ga het je anders vertellen, de kaarten laten zien dat het tijd is om je leven in handen te nemen, te kiezen voor een gezond leven, maar dat zal jij moeten doen : als jij verslaafd bent zoals je me vertelt, dan kom je er gewoon nooit meer vanaf als je niets onderneemt, tja, als je dood bent, dan ben je ineens van alles vanaf, en misschien is er aan de andere kant nog wel een grote kamer waar alle rokers nog verder kunnen roken, maar dat laat ik nu even in het midden.
- Zucht...ik wil stoppen en jij moet me helpen, hoe moet ik dat doen?
- Ok, Ik kan je doorverwijzen naar experts en ga na het consult nog even ééntje roken, geniet ervan en weet dan dat dit je laatste stinkstokje was.
Dat humor soms paradoxaal is zal ondertussen wel duidelijk zijn?
Heel veel liefs
Medium Mieke
www.miekecoigne.com